Gorham's Rangers - powstanie i historia cz. 2

     W literaturze dotyczącej Gorham's Rangers często przewija się ugruntowany już mit, że jednostka początkowo składała się z Indian Mohawk z Nowego Jorku lub Metysów z Kanady. Poparty szczegółowymi badaniami artykuł Brian'a D. Carroll'a („Savages” in the Service of Empire: Native American Soliders in Gorham's Rangers, 1744-1762) zaprzecza temu stwierdzeniu. W wyniku analizy ocalałych list zaciągu i innych dokumentów odnoszących się do Gorham's Rangers okazało się, że nie udokumentowano przypadku aby w oddziele służył choćby jeden Irokez. Indianie, będący żołnierzami jednostki, pochodzili w większości z plemion Wampanoag i Nauset z Cape Cod, poza kilkoma Pequawket z Maine. Powyższe może być potwierdzone poprzez porównanie męskich nazwisk na listach społeczności misyjnych, aktach notarialnych, dokumentach spadkowych i życiorysach z Barnstable County w XVIII w. Dokumentacja ta wskazuje, iż ludzie ci pochodzili w większości ze społeczności indiańskich z Mashpee, Herring Pond, Yarmouth i innych z Cape Cod a także z Aquinnah w Martha's Vineyard oraz innych w rejonie południowo-zachodnich społeczności indiańskich w New England (Natick, Mashantucket, Mohegan, Niantic, etc.).

Szlak bojowy

• w 1755, wraz z oddziałami prowincjalnymi z Nowej Anglii i oddziałami brytyjskimi, kompania wzięła udział w oblężeniu Fortu Beausejour na Półwyspie Chignecto, który łączy współczesny Nowy Brunszwik z Nową Szkocją. Później w tym samym roku Gorham's Rangers wzięli udział w wysiedleniach Akadyjczyków.
• w 1757, pod koniec lipca, oddział przeprowadził rozpoznanie w rejonie okupowanego przez Francuzów Louisbourga przed planowanym lecz zarzuconym atakiem sił Lorda Loudouna. Ludzie Gorhama przebrali się za akadyjskich rybaków i wpłynęli w nocy przejętą łodzią rybacką wprost do portu, wcześniej zmieniając nazwę łódzi na "His Majesty's Schooner Monckton". Zanim jeszcze zostali ostrzelani przez wrogi statek, udało im się zdobyć informacje o przybyciu francuskiej floty wraz z posiłkami. Wiedza ta zaważyła na odstąpieniu Loudoun'a od wcześniej planowanego ataku.
• w 1758 rangersi wzięli udział w kampaniach mających za zadanie ściganie i uchwycenie grup Akadyjczyków, którzy unikali deportacji. Były to m.in. misje na Cape Sables w Nowej Szkocji, kampania St. John's River i ekspedycja w górę Petitcodiac River. 8 czerwca Joseph Gorham i jego oddział odznaczył się podczas pierwszego desantu brytyjskiej ekspedycji przeciw Louisbourg'owi.
• w 1759 oddział Gorhams Rangers (jedna kompania) uczestniczył wraz z pięcioma innymi kompaniami rangersów w brytyjskiej ekspedycji przeciwko Quebec'owi. 14 sierpnia żołnierze Gorhama splądrowali i spalili osadę Saint-Paul, znajdującą się w znacznej odległości od Quebec'u.
• w 1762 regiment został wysłany, w ramach Korpusu Burton'a, na Kubę w celu wzmocnienia sił brytyjskich oblegających Hawanę. Gorham's Rangers dotarli na miejsce 27 czerwca i wzięli udział w oblężeniu i zdobyciu Hawany. Podczas spędzonych tam miesięcy oddział doznał ciężkich strat w wyniku chorób i po kapitulacji Hawany pozostali przy życiu rangersi zostali wcieleni do zdziesiątkowanych regimentów brytyjskich.
  
  
  
  
  
  
  
  Umundurowanie

     W przesięgu dziewiętnastu lat swojego istnienia Gorham's Rangers używali różnego rodzaju umundurowania. Przykładowo ok. 1750 roku nosili szare kurtki, a w późniejszych okresach czarne lub brązowo-czerwone. Co do Indian, którzy służyli w Gorham's Rangers to otrzymywali oni elementy umundurowania w postaci kurtek i beretów, które to dekorowali na swój tradycyjny sposób. Można stwierdzić, że sami Indianie ubierali się w swe tubylcze stroje w zależności od przynależności plemiennej. ale część bardziej zasymilowanych  wybierało stroje białych. Niektórzy biali rangersi też przejmowali elementy ubioru Indian, takie jak przepaski biodrowe, legginy lub mokasyny. ale byli upominani przez przełożonych za zbytnie obnażanie się przy kobietach. Czyli jak widać z powyższego przenikanie się elementów ubioru było czymś normalnym.

                                                                                                                                            James E. York

za uprzejmą zgodą autora przetłumaczył 

John Doe

 

PS

Informacji w sprawie ubioru Indian udzieliła Diana Lynn Stevens. Dziekujemy

Gorham's Rangers - powstanie i historia cz. 1

     Jedna z najsłynniejszych i najskuteczniejszych jednostek rangersów powołanych w kolonialnej Ameryce, Gorham's Rangers, rozpoczęła swoją służbę jako prowincjonalna kompania pomocnicza z Massachusetts. Sformowana latem 1744 roku na początku Wojny Króla Jerzego z polecenia gubernatora Williama Shirley jako część posiłków wysłanych przez niego do Nowej Szkocji na odsiecz oblężonemu garnizonowi Fortu Anne w Annapolis Royal. Przez kolejnych siedem lat jednostka ta okazała się niezwykle efektywną w tłumieniu oporu przeciwnych panowaniu brytyjskiemu Akadyjczyków i Indian Mikmak, jednocześnie rozszerzając i zabezpieczając brytyjską strefę wpływów w regionie. 

  Akadyjski milicjant

      Gorham's Rangers byli ekspertami działań rozpoznawczych, prowadzenia operacji z wody oraz partyzantce w rejonach przygranicznych. Ich sztandarową taktyką był niespodziewany desant na nadbrzeżne osady Akadyjczyków lub Indian Mikmak. Głównym środkiem transportu używanym przez jednostkę były obszerne łodzie wielorybnicze mogące pomieścić od dziesięciu do piętnastu rangerów każda. Oddział, mimo iż nieliczny, był główną brytyjską siłą chroniącą prowincję Nowej Szkocji w latach 1744-1749. Początkowo większość z żołnierzy Gorham's Rangers było Indianami dowodzonymi przez brytyjskich oficerów i podoficerów kolonialnych.

      Na czele jednostki stał ambitny i posiadający rozległe koneksje polityczne John Gorham III (1709-1751). W przeszłości kapitan łodzi wielorybniczej i kupiec z Yarmouth, Massachusetts, małego miasteczka na wybrzeżu Cape Cod. Pomimo iż rodzina Gorham odgrywała w historii wojskowości Nowej Anglii istotną rolę, sam John Gorham nie posiadał żadnego wyszkolenia i doświadczenia w prowadzeniu działań wojennych na pograniczu, oprócz podstawowego przeszkolenia milicyjnego w konwencjonalnej sztuce wojennej. Podobnie zresztą jak i młodsi oficerowie w oddziale, którzy w większości byli jego krewnymi. W początkowym okresie działania oficerowie fachu uczyli się od Indian z których oddział był sformowany. Większość spośród 48 szeregowych było Indianami Wampanoag i Nauset z Cape Cod. Niektórzy z nich służyli w indiańskich kompaniach rangersów dwadzieścia lat wcześniej podczas Wojny Dummera (1722 - 1726), regionalnym konflikcie kolonii Massachusetts i New Hampshire z Indianami Abenaki i innymi członkami Konfederacji Wabenaki w Maine. Wielu z indiańskich żołnierzy było jednocześnie zakontraktowanymi wielorybnikami lub członkami załóg wczesnych jankeskich łodzi wielorybniczych. Niewielki kontyngent sześciu wojowników, w tym również weteranów, Pequawket z Saco River w Maine, także dołączył do jednostki. Wśród nich znajdował się człowiek, którego brytyjscy koloniści nazywali „Kapitan Sam” (był to prawdopodobnie sachem z plemienia Pequawket, który w dokumentach francuskich określany jest jako Jerome Atecuando). Kapitan Sam pełnił funkcję głównego przewodnika jednostki, jej tłumacza i negocjatora. 

 

Abenaki

      Oddział Gorhama służył jako modelowa jednostka dla wielu przyszłych oddziałów rangerskich, ucząc taktyki walki pogranicznej amerykańskie  oddziały prowincjonalne i regularne jednostki brytyjskie. W okresie od 1747 do 1749 kilkukrotnie rangersi Gorhama szkolili siły prowincjonalne wysłane do Nowej Szkocji w podstawach prowadzenia walk partyzanckich. Natomiast od 1749 do 1751 powołanych do życia zostało sześć dodatkowych kompanii rangerskich w celu wzmocnienia obrony Nowej Szkocji. Wszystkie one stworzone zostały na wzór Gorham's Rangers. Dowódca jednego z tych oddziałów, George Scott, w późniejszym czasie pomagał w organizacji i kierowaniu oddziałami lekkiej piechoty brytyjskiej w czasie Wojny Siedmioletniej. Ich taktyka i umundurowanie oparte były na taktyce i wzorcach Gorham's Rangers. W okresie od 1749 do 1751 oddział Gorhama brał udział we wznoszeniu umocnień nowo założonego miasta Halifax. W grudniu 1751, po śmierci kapitana Johna Gorhama (służącego w stopniu podpułkownika w prowincjonalnych oddziałach Massachusetts), jego następcą został jego młodszy brat Joseph (1724-1790) awansowany z porucznika do stopnia kapitana. W roku 1752 pozostałe kompanie rangersów utworzone w Nowej Szkocji zostały rozwiązane. Aktywny pozostał jedynie oddział Gorhama. Podczas Wojny Brytyjczyków z Francuzami i Indianami (French and Indian War - FIW) kompania, dowodzona obecnie przez Josepha Gorhama, odgrywała znaczącą rolę przede wszystkim w walkach toczących się w Nowej Szkocji, jednakże brała też udział w wielu innych istotnych kampaniach tego konfliktu. W latach 1755 – 1760 oddział nie był angażowany gdziekolwiek indziej niż na terenie Nowej Szkocji jako że odgrywał on główną rolę w zwalczaniu partyzanckich oddziałów Indian Mikmak i buntowników akadyjskich. Rangersi aktywnie uczestniczyli również w akcji przymusowych przesiedleń Akadyjczyków w latach 1755-1760. Była to zakrojona na ogromną skalę operacja, nosząca cechy czystki etnicznej, mająca na celu deportację całej katolickiej i francuskojęzycznej populacji Akadyjczyków z kanadyjskich Prowincji Nadmorskich. Opuszczone przez Akadyjczyków ziemie mieli zając brytyjscy protestanci. Oddział wziął również udział w ataku na Fort Beausejour w 1755 roku, w drugim oblężeniu Louisbourga w 1758 oraz odegrał istotną rolę w prowadzeniu działań partyzanckich i uskutecznianiu taktyki spalonej ziemi w rejonie Quebecu podczas jego oblężenia w 1759. W roku 1761 oddział został administracyjnie uznany za część armii brytyjskiej. W kolejnym roku jednostka wzięła udział w ekspedycji do Hawany, podczas której połowa kompani zmarła w wyniku choroby tropikalnej. Tam też sama kompania została rozwiązana a pozostali przy życiu rangersi zostali wcieleni do regularnych regimentów armii brytyjskiej. Przez większość FIW Gorham's Rangers działali w rejonie Halifaxu, często współdziałając z bliźniaczą jednostką stacjonującą w Fort Cumberland na Przylądku Chignecto. Ten bliźniaczy oddział, ukształtowany na wzór Gorham's Rangers, był dowodzony przez Kapitana Benoniego Danksa, i często określany jest mianem „Dank's Rangers”. Obie kompanie stworzyły w 1761 roku jeden korpus rangerski Nowej Szkocji, którego dowódcą został Joseph Gorham. Obie kompanie liczyły podczas wojny pomiędzy 90 a 100 żołnierzy, jednakże kompania Gorhama została wzmocniona na potrzeby oblężenia Quebecu do 125 ludzi. Kompania Danka została powiększona do tej samej wielkości przed ekspedycją do Hawany. 

 rekonstrukcja Dank's Rangers (??)

(znalezione w necie)

      Do połowy lat 1750-tych większość z pierwszych indiańskich członków Gorham's Rangers zginęła w walce, zdezerterowała, została pojmana, zmarła na skutek chorób bądź nie zaciągnęła się ponownie. Indianie z południa Nowej Anglii byli rekrutowani do jednostki aż do 1761 roku i pozostawali podstawowym jej elementem, jednakże podczas trwania FIW większością nowych rekrutów byli Anglo-Amerykanie lub niedawni imigranci ze Szkocji lub Irlandii. Pomimo tego, że Indianie w końcu stali się w kompanii mniejszością, sama jednostka w dalszym ciągu stosowała taktykę, której pionierami w latach 1740-tych byli pierwsi członkowie oddziału z plemion Wampanaog, Nauset i Pequawket. Arkana tej taktyki Gorham's Rangers uczyli innych anglo-amerykańskich i brytyjskich dowódców. Dank's Rangers, podobnie jak Gorham's Rangers, również posiadali w swoich szeregach Indian z Nowej Anglii, jednakże ich liczba nie była w żaden sposób zbliżona do tej z kompani Gorhama. W jednostce Danka najprawdopodobniej służyło ich nie więcej niż pół tuzina. W roku 1763, pomimo kilkukrotnych prób odtworzenia jednostki na potrzeby Powstania Pontiac'a, Gorham'a Rangers zostali rozwiązani.

James E. York 

cdn.

za uprzejmą zgodą autora przetłumaczył 

John Doe

Kapota leśna a preryjna

     O kapotach napisano już morze słów i niejednej klawiaturze od tego się literki aż starły. jednakże nasuwa się jeszcze jeden nieporuszany problem dotyczący kapot. Ale trzeba zacząć od początku przede wszystkim od jako takiego usystematyzowania o co nam chodzi. Otóż nazwę kapota leśna będziemy używać wymiennie  z kapotą kanadyjską używana w Nowej Francji. Za kapotę preryjna uważamy odzienie stosowane w XIX w. przez Indian jak i traperów czy tez innych potrzebujących ciepłego okrycia. Sama kapota jest wierzchnim odzieniem zrobionym z wełny, najlepiej koca wełnianego, stosowana w zimniejsze dni. Więc gdy przychodzą chłody to zakładamy na siebie kapotę. Tyle tytułem wstępu.

     O co chodzi z tym tytułem "kapota leśna a preryjna"??? Postaram się to wyłuszczyć poniżej. Z racji tego, że kapota jest odzieniem łatwym do wykonania i każdy o przeciętnych umiejętnościach potrafi ją sobie wykonać, to mamy wysyp  różnego rodzaju tych wierzchnich okryć. My tutaj skupimy się na kapocie kanadyjskiej, tej najprostszej w kroju i bardzo podobnej właśnie do wspomnianej preryjnej. Każden początkujący  mistrz igły będzie poszukiwał wzoru na łatwą, prostą i ciepłą kapotę i tutaj można wpaść w pewną pułapkę ikonograficzną. Przede wszystkim  kapoty leśne mogły być robione na dwa sposoby, wszystko dzisiaj zależy od tego czy mamy do poświęcenia jeden czy też dwa koce. Jeśli  jesteśmy szczęśliwymi posiadaczami dwóch  dobrych i kolorystycznie odpowiadających epoce  kocy to możemy zrobić kapotę w kroju szustokora ale z kapturem. I tym się tutaj nie będziemy zajmować.

     Zajmiemy się natomiast  drugim typem kapot kanadyjskich, prostych w kroju i podobnych do preryjnych. Aby unaocznić jak wygląda przykładowa kapota preryjna warto zwrócić uwagę na poniższy rysunek.

I jak widzimy na rysunku jest ona wykonana z jednego kawałka koca, czyli wykorzystujemy szerokość koca i doszywamy do tego kaptur i rękawy. Takich rysunków mozna w necie znaleźć dosyć sporo a z powodu swej łatwości wykonania, niektórzy mniej doświadczeni rekonstruktorzy mogą chcieć sobie zrobić takie odzienie. Nic gorszego nie mozna wymyślić. Otóż nie jest to prawidłowa kapota dla osób chcących odtwarzać French Indian War. Oczywiście na różnego rodzaju zdjęciach i obrazkach mozna znaleźć takie proste kapoty dla FIW ale trzeba zwrócić uwagę na szczegóły różniące je od tych nieprawidłowych  preryjnych. Aby łatwiej wyłapać różnice to najprościej będzie je wypunktować.

I tak w kapocie leśnej

1. rękaw składa się z dwóch części, górnej i dolnej zszytych razem.
2. "Body" składa się z trzech osobnych części, przodu (2x) i tyły zszytych razem, na całej długości.
3. w miejscu w którym wszywamy rękaw w "body" wykonane są wcięcia
4. kaptur składa się z dwóch połówek zszytych razem.

To są te różnice na które trzeba zwrócić uwagę podczas przeglądania wzorów. A dla tych co wolą obrazki zamiast sobie wyobrażać powyższe podpunkty prezentujemy wykrój kanadyjskiej kapoty z połowy XVIII w. I na pierwszy rzut oka widać czym różni się od preryjnej :)

     Zwracajcie więc moi drodzy uwagę na kroje kapot jakie chcecie wykonać, nie idźcie na skróty przez łatwiznę. Niech pomocne będą Wam te cztery punkty w wyborze odpowiedniego kroju.

Dwa zdania o guzikach

Już nie raz pisaliśmy o guzikach w różnego rodzaju tekstach, ale widać trzeba powtarzać bo repetitio est mater studiorum i wcześniejsze wzmianki o guzikach gdzieś umknęły w natłoku informacji.

Chodzi o guziki dwóch konkretnych oddziałów z Wojny Brytyjczyków z Francuzami i Indianami, Compagnies Franches de la Marine jak i Rogers Rangers, wokół których narosło sporo legend. Zapewne wiele winy ponoszą tutaj sklepy oferujące, wedle ich opisu, autentyczne guziki wspomnianych oddziałów, jak i  naiwni rekonstruktorzy którzy dają się na to nabrać. wszak nikt nie wychodzi z założenia, że taki sklep z renomą chce oszukać, więc ich ofertę bierze się na poważnie. nic bardziej mylnego, o czym już pisaliśmy w poście Rekonstrukcja rekonstruktora i nie będziemy się powtarzać. Zajmiemy się więc tymi nieszczęsnymi guzikami.

Compagnies Franches de la Marine

Pojawiają się w różnych sklepach  guziki z kotwicami  reklamowane jako odpowiednie dla La Marine. Przede wszystkim  w tym przypadku trzeba sobie uświadomić co taki sklep ma na myśli czy  oddział La Marine czy Royal Marine czy Compagnies Franches de la Marine. jednakże sam sprzedawca może mieć trudność z rozróżnieniem tych trzech jednostek, nie wspominając nawet że dochodzą też Corps Royal de la Marine z rewolucji amerykańskiej. I teraz to dopiero zamieszanie jest, więc by ułatwić zamieszczamy zdjęcia przykładowe odpowiednich i nieodpowiednich guzików dla Compagnies Franches de la Marine czyli mariniaków z Nowej Francji. Napomkniemy też, że i o guzikach tej formacji pisaliśmy już na blogu w poście Szustokor szeregowego mariniaka.

Prawidłowy guzik dla mariniaków

Poniżej nieprawidłowe guziki dla mariniaków

Jakikolwiek guzik z kotwicą jest nieprawidłowy dla formacji Compagnies Franches de la Marine

Rogers Rangers

Tu też narosło sporo legend a to z przyczyny, że nie zachowała się żadna  oryginalna kurtka rangersów, ale wieloletnie badania historyków doprowadziły, że można cośkolwiek o guzikach powiedzieć. Sytuacja jest podobna j/w sklepy oferują dla rangersów guziki z podwójnym R. Nawet w niektórych szacownych muzeach można spotkać repliki kurtek rangersów z takimi właśnie guzikami. Dla niektórych może być to wyznacznik, że skoro muzeum ma taki eksponat to na pewno tak było. Otóż nie!! Z racji, jak wspomnieliśmy wyżej, tego iż nie zachowała się żadna kurtka rangersów dochodzi do pewnej dowolności w rekonstrukcji tychże kurtek. Jak można zobaczyć w oddziałach rangersów z różnych stron świata są duże różnice w tej części umundurowania. Nie jest to złe pod warunkiem, że trzymamy się pewnych kanonów. Wszak każda kompania rangersów mogła mieć swój indywidualny charakter reprezentowany m.in. przez kurtkę mundurową. Co do guzików to odwrócone R na guzikach nie jest udokumentowane i jako takie niedopuszczalne.

Nieprawidłowe guziki RR

Prawidłowy guzik dla rangersów powinien być gładki

Mamy nadzieję, że tekst ten rozwiał wątpliwości i w przyszłości ułatwi podejmowanie decyzji przy zakupach.

Umundurowanie La Sarre - w zarysie

Ogólny opis umundurowania

szeregowca z regimentu La Sarre

zgodny z

Etrennes militaires 1758,
La Chesnaye w 1759 roku oraz Etat militaire 1761

Regiment La Sarre został utworzony 20 maja 1651 r. przez ksiecia Henri de La Ferté-Senneterre, marszałka Francji  i początkowo nosił nazwe od swego założyciela : Regiment La Ferte. Dopiero w 1685 r. zmieniono nazwę na  La Sarre. Regiment składał się z dwóch batalionów z których drugi batalion został wysłany w 1756r. do Kanady.

Nakrycie głowy	Tricorn z czarna kokardą, obszyty złotą taśmą
Krawat (neckstock)	czarny
Płaszcz mundurowy czyli szustokor	Szarobiały z białą podszewką, z niebieskim kołnierzem, poziome kieszenie z trzema mosiężnymi guzikami (żółtymi), mankiety niebieskie też z trzema mosiężnymi guzikami
Kamizelka z rękawami	czerwona
Bryczesy	szarobiałe
Kamasze	białe
Wyposażenie skórzane	naturalny kolor skóry

Na stronie kronoskaf podano, że guziki były miedziane, ale najprawdopodobniej  miedziane guziki były używane we wczesnej historii regimentu a póżniej zmieniono je na trwalsze mosiężne.

żródło :

• http://www.kronoskaf.com/syw/index.php?title=La_Sarre_Infanterie

• Rene Chartrand – The French Soldier in Colonial America – Historical Arms Series No. 18,

tłum. : Rain Bird