Jedna
z najsłynniejszych i najskuteczniejszych jednostek rangersów
powołanych w kolonialnej Ameryce, Gorham's Rangers, rozpoczęła
swoją służbę jako prowincjonalna kompania pomocnicza z
Massachusetts. Sformowana latem 1744 roku na początku Wojny Króla
Jerzego z polecenia gubernatora Williama Shirley jako część
posiłków wysłanych przez niego do Nowej Szkocji na odsiecz
oblężonemu garnizonowi Fortu Anne w Annapolis Royal. Przez
kolejnych siedem lat jednostka ta okazała się niezwykle efektywną
w tłumieniu oporu przeciwnych panowaniu brytyjskiemu Akadyjczyków i
Indian Mikmak, jednocześnie rozszerzając i zabezpieczając
brytyjską strefę wpływów w regionie.
Akadyjski milicjant
Gorham's Rangers byli
ekspertami działań rozpoznawczych, prowadzenia operacji z wody
oraz partyzantce w rejonach przygranicznych. Ich sztandarową taktyką
był niespodziewany desant na nadbrzeżne osady Akadyjczyków lub
Indian Mikmak. Głównym środkiem transportu używanym przez
jednostkę były obszerne łodzie wielorybnicze mogące pomieścić
od dziesięciu do piętnastu rangerów każda. Oddział, mimo iż
nieliczny, był główną brytyjską siłą chroniącą prowincję Nowej Szkocji w latach 1744-1749. Początkowo większość z żołnierzy
Gorham's Rangers było Indianami dowodzonymi przez brytyjskich
oficerów i podoficerów kolonialnych.
Na czele jednostki stał
ambitny i posiadający rozległe koneksje polityczne John Gorham III
(1709-1751). W przeszłości kapitan łodzi wielorybniczej i kupiec z
Yarmouth, Massachusetts, małego miasteczka na wybrzeżu Cape Cod.
Pomimo iż rodzina Gorham odgrywała w historii wojskowości Nowej
Anglii istotną rolę, sam John Gorham nie posiadał żadnego
wyszkolenia i doświadczenia w prowadzeniu działań wojennych na
pograniczu, oprócz podstawowego przeszkolenia milicyjnego w
konwencjonalnej sztuce wojennej. Podobnie zresztą jak i młodsi
oficerowie w oddziale, którzy w większości byli jego krewnymi. W
początkowym okresie działania oficerowie fachu uczyli się od
Indian z których oddział był sformowany. Większość spośród 48
szeregowych było Indianami Wampanoag i Nauset z Cape Cod. Niektórzy
z nich służyli w indiańskich kompaniach rangersów dwadzieścia
lat wcześniej podczas Wojny Dummera (1722 - 1726), regionalnym
konflikcie kolonii Massachusetts i New Hampshire z Indianami Abenaki
i innymi członkami Konfederacji Wabenaki w Maine. Wielu z
indiańskich żołnierzy było jednocześnie zakontraktowanymi
wielorybnikami lub członkami załóg wczesnych jankeskich łodzi
wielorybniczych. Niewielki kontyngent sześciu wojowników, w tym
również weteranów, Pequawket z Saco River w Maine, także dołączył
do jednostki. Wśród nich znajdował się człowiek, którego
brytyjscy koloniści nazywali „Kapitan Sam” (był to
prawdopodobnie sachem z plemienia Pequawket, który w dokumentach
francuskich określany jest jako Jerome Atecuando). Kapitan Sam
pełnił funkcję głównego przewodnika jednostki, jej tłumacza i
negocjatora.
Abenaki
Oddział Gorhama służył
jako modelowa jednostka dla wielu przyszłych oddziałów
rangerskich, ucząc taktyki walki pogranicznej amerykańskie
oddziały prowincjonalne i regularne jednostki brytyjskie. W
okresie od 1747 do 1749 kilkukrotnie rangersi Gorhama szkolili siły
prowincjonalne wysłane do Nowej Szkocji w podstawach prowadzenia walk
partyzanckich. Natomiast od 1749 do 1751 powołanych do życia
zostało sześć dodatkowych kompanii rangerskich w celu wzmocnienia
obrony Nowej Szkocji. Wszystkie one stworzone zostały na wzór
Gorham's Rangers. Dowódca jednego z tych oddziałów, George Scott,
w późniejszym czasie pomagał w organizacji i kierowaniu oddziałami
lekkiej piechoty brytyjskiej w czasie Wojny Siedmioletniej. Ich
taktyka i umundurowanie oparte były na taktyce i wzorcach Gorham's
Rangers. W okresie od 1749 do 1751 oddział Gorhama brał udział we
wznoszeniu umocnień nowo założonego miasta Halifax. W grudniu
1751, po śmierci kapitana Johna Gorhama (służącego w stopniu
podpułkownika w prowincjonalnych oddziałach Massachusetts), jego
następcą został jego młodszy brat Joseph (1724-1790) awansowany z
porucznika do stopnia kapitana. W roku 1752 pozostałe kompanie
rangersów utworzone w Nowej Szkocji zostały rozwiązane. Aktywny
pozostał jedynie oddział Gorhama. Podczas Wojny Brytyjczyków z Francuzami i Indianami (French and Indian War - FIW)
kompania, dowodzona obecnie przez Josepha Gorhama, odgrywała
znaczącą rolę przede wszystkim w walkach toczących się w Nowej Szkocji, jednakże brała też udział w wielu innych istotnych
kampaniach tego konfliktu. W latach 1755 – 1760 oddział nie był
angażowany gdziekolwiek indziej niż na terenie Nowej Szkocji jako że
odgrywał on główną rolę w zwalczaniu partyzanckich oddziałów
Indian Mikmak i buntowników akadyjskich. Rangersi aktywnie
uczestniczyli również w akcji przymusowych przesiedleń
Akadyjczyków w latach 1755-1760. Była to zakrojona na ogromną
skalę operacja, nosząca cechy czystki etnicznej, mająca na celu
deportację całej katolickiej i francuskojęzycznej populacji
Akadyjczyków z kanadyjskich Prowincji Nadmorskich.
Opuszczone przez Akadyjczyków ziemie mieli zając brytyjscy protestanci. Oddział wziął również udział w ataku na Fort Beausejour w 1755 roku, w drugim oblężeniu Louisbourga w 1758 oraz
odegrał istotną rolę w prowadzeniu działań partyzanckich i
uskutecznianiu taktyki spalonej ziemi w rejonie Quebecu podczas jego
oblężenia w 1759. W roku 1761 oddział został administracyjnie
uznany za część armii brytyjskiej. W kolejnym roku jednostka
wzięła udział w ekspedycji do Hawany, podczas której połowa
kompani zmarła w wyniku choroby tropikalnej. Tam też sama kompania
została rozwiązana a pozostali przy życiu rangersi zostali
wcieleni do regularnych regimentów armii brytyjskiej. Przez
większość FIW Gorham's Rangers działali w
rejonie Halifaxu, często współdziałając z bliźniaczą jednostką
stacjonującą w Fort Cumberland na Przylądku Chignecto. Ten
bliźniaczy oddział, ukształtowany na wzór Gorham's Rangers, był
dowodzony przez Kapitana Benoniego Danksa, i często określany jest
mianem „Dank's Rangers”. Obie kompanie stworzyły w 1761 roku
jeden korpus rangerski Nowej Szkocji, którego dowódcą został Joseph
Gorham. Obie kompanie liczyły podczas wojny pomiędzy 90 a 100
żołnierzy, jednakże kompania Gorhama została wzmocniona na
potrzeby oblężenia Quebecu do 125 ludzi. Kompania Danka została
powiększona do tej samej wielkości przed ekspedycją do Hawany.
rekonstrukcja Dank's Rangers (??)
(znalezione w necie)
Do połowy lat
1750-tych większość z pierwszych indiańskich członków Gorham's
Rangers zginęła w walce, zdezerterowała, została pojmana, zmarła
na skutek chorób bądź nie zaciągnęła się ponownie. Indianie z
południa Nowej Anglii byli rekrutowani do jednostki aż do 1761 roku
i pozostawali podstawowym jej elementem, jednakże podczas trwania FIW większością nowych rekrutów byli
Anglo-Amerykanie lub niedawni imigranci ze Szkocji lub Irlandii.
Pomimo tego, że Indianie w końcu stali się w kompanii
mniejszością, sama jednostka w dalszym ciągu stosowała taktykę,
której pionierami w latach 1740-tych byli pierwsi członkowie
oddziału z plemion Wampanaog, Nauset i Pequawket. Arkana tej taktyki
Gorham's Rangers uczyli innych anglo-amerykańskich i brytyjskich
dowódców. Dank's Rangers, podobnie jak Gorham's Rangers, również
posiadali w swoich szeregach Indian z Nowej Anglii, jednakże ich
liczba nie była w żaden sposób zbliżona do tej z kompani Gorhama.
W jednostce Danka najprawdopodobniej służyło ich nie więcej niż
pół tuzina. W roku 1763, pomimo kilkukrotnych prób odtworzenia
jednostki na potrzeby Powstania Pontiac'a, Gorham'a Rangers zostali
rozwiązani.
James E. York
cdn.
za uprzejmą zgodą autora przetłumaczył
John Doe
.jpg)
