Bitwa o osadę Kittanning, cz. 3

     Chociaż współcześni Armstronga rzeczywiście postrzegali bitwę o Kittanning jako sukces, to współcześni historycy deprecjonują jednak wagę tej bitwy jako mającej decydujący wpływ zarówno na sytuację na pograniczu jak i na losy Wojny Brytyjczyków z Francuzami i Indianami. James P. Meyers w swej książce pt: „Pennsylvania's Awakening”, pisze iż: “likwidacja osady Kittanning przyniosła co prawda natychmiastowe aczkolwiek niewielkie skutki militarne; został po prostu zlikwidowany punkt wypadowy dla terroryzujących okolice, w rejonie gór Allegheny, oddziałów indiańskich, to tam życie stracił przywódca Delawarów Kapitan Jakobs, i to z Kittanning uwolniono kilkunastu jeńców, którzy mogli wrócić do swych domów na pograniczu”. Bitwa o osadę Kittanning na jakiś czas faktycznie przerwała indiańskie najazdy na osadników lecz Robert Crist jasno wykazuje że pokój był tylko tymczasowy. Fred Andersen w swoim rozumowaniu idzie nawet o krok dalej twierdząc że ekspedycja Armstronga „prawdopodobnie tylko pogorszyła sytuację na pograniczu prowincji”. Daniel P. Barr prowadząc dokładniejsze badania tego wydarzenia twierdzi iż „ w szerokim kontekście ważnych wydarzeń Wojny Siedmioletniej w Pensylwanii, wypad Armstronga na Kittanning nie powinien być postrzegany jako zwycięstwo w normalnym rozumieniu tego pojęcia”. Dowodząc prawidłowości swego rozumowania Barr wskazuje na dwa główne zadania wyprawy Armstronga, które nie zostały wykonane, są to: uwolnienie prawie setki jeńców oraz totalna likwidacja wojskowego wsparcia dla Kittanning. Niepowodzenie w tej materii spowodowało to że niedługo potem po raz kolejny z Kittanning wychodziły kolejne ataki Delawarów. Nawet fakt częściowego zniszczenia przez Armstronga składów amunicji w Kittanning nie jest w stanie zrównoważyć wielkości strat zaopatrzenia wojskowego jakie poniósł Armstrong chaotycznie wycofując się z Kittanning. Barr ujawnia także, że nawet uwolnienie owych 11 jeńców nie można zaliczyć do sukcesu, ponieważ prawie natychmiast dwóch z nich po raz kolejny wpadło w ręce Delawarów i zostało zabitych jeszcze w czasie rejterady wojsk Armstronga. Barr kwestionuje także informacje podawane przez Armstronga co do liczby zabitych Delawarów. Dane jakimi dysponujemy pozwalają na twierdzenie, że śmierć w Kittanning poniosło tylko 14 Delawarów, a co więcej dane francuskie podają liczbę tylko 7 zabitych Delawarów. Zgodnie z wszystkimi dostępnymi szacunkami Armstrong stracił więcej ludzi aniżeli zabił po stronie wroga co z kolei wystawia mu fatalną ocenę jako dowódcy, który ponosi takie starty mimo, że przewaga jego wojsk w stosunku do liczby wojsk wroga wynosiła 3:1. Bitwa o Kittanning  w ocenie Barr’a to co najwyżej ledwo osiągnięty „remis” bez predyspozycji do wojennej wiktorii.   

Chociaż Barr argumentuje, że Bitwa o Kittanning nie miała większego wpływu na losy Wojny Brytyjczyków z Francuzami i Indianami, to jednak przyniosła wyraźne skutki dla regionu pogranicza ówczesnej Pensylwanii. W okresie 15 miesięcy jeszcze przed ekspedycją Armstronga naliczono 78 najazdów na osadników, zaś po bitwie o Kittanning  w ciągu kolejnych 15 miesięcy zanotowano aż 88 takich najazdów. I mimo iż skutki najazdów po bitwie o Kittanning nie były tak krwawe i okrutne jak to miało miejsce przedtem to jednak trudno w tym kontekście upierać się w twierdzeniu że Bitwa o Kittanning skutecznie przerwała najazdy na pogranicze Pensylwanii. Dalej Barr wykazuje, iż spadek ilości ofiar śmiertelnych, jako wynik najazdów, nie był wynikiem lepszej obrony osadników czy słabszej skuteczności atakujących, wynikał po prostu z tego, że pogranicze opuściło mnóstwo ludzi i wojownicy Delawarów nie mieli po prostu kogo atakować. Bitwa o osadę Kittanning niewiele przyczyniła się do uspokojenia nastrojów na pograniczu i ostatecznie doprowadziła Barr’a do konkluzji, w której twierdzi, iż Kittanning, mimo odtrąbienia zwycięstwa, nie był w istocie niczym innym jak jednym z wielu przykrych zdarzeń, o którym należy szybko zapomnieć bo niewiele zmienił w morale mieszkańców pogranicza.  

     A czy coś zmieniło się w historycznym kontekście i postrzeganiu tej bitwy po ponad 250 latach? Mimo iż Bitwa o Kittanning nie ma rangi zwycięstwa militarnego to ciągle pozostaje w uwadze badaczy. Dla przykładu, podziw budzą zdolności Armstrong’a bo powołując pod broń 300 ludzi był w stanie przebyć z nimi ponad 150 mil w lasach i jeszcze do tego całkowicie zaskoczyć mieszkańców Kittanning. Niezwykłość Armstronga w tej materii została doceniona przez założycieli Fort Armstrong i hrabstwa Armstrong, którzy uhonorowali w ten sposób bohatera spod Kittanning. Barr postrzega Kittanning jako „odważne wysiłki obrony oblężonego pogranicza Pensylwanii by tym samym dokonać odwetu w wojnie, która przerosła możliwości działania pojedynczej kolonii”,  jego opinia to echo słów jakie miał wypowiedzieć w roku 1757 wielebny Thomas Barton: „chociaż zabicie kilku Indian i spalenie ich domostw w Kittanning nie jest aż tak spektakularnym działaniem samym w sobie  to jednak dobrze że inicjatywa wyszła z tej prowincji”. 

     Podsumowując; zarówno dane historyczne jak i współczesne badania zgadzają się co do tego iż Bitwa o Kittanning powinna być zapamiętana nie jako zwycięstwo militarne, które zmieniło losy wojny, ale raczej jako okoliczność, która pozwoliła osadnikom Pensylwanii aktywnie upomnieć się o losy prowincji jak i jej mieszkańców, nie ulegając jednocześnie powszechnej wtedy kampanii strachu i terroru.  

Koniec

tłum. Janusz Cree 

Źródło :

http://pabook.libraries.psu.edu/palitmap/BattleOfKittanning.html